Andrzej Perzanowski, DAREMNOŚĆ I NADZIEJA. Psychiatryczna opieka rodzinna w perspektywie antropologicznej

Dostępność: na wyczerpaniu
Dostawa: Cena nie zawiera ewentualnych kosztów płatności sprawdź formy dostawy
Cena: 30,00 zł
zawiera 5% VAT, bez kosztów dostawy
30.00
Cena w innych sklepach: 39,00 zł
ilość szt.

towar niedostępny

dodaj do przechowalni

Opis

Wnikliwa i poruszającą opowieść o  sytuacji osób z chorobami psychicznymi. O daremności terapeutycznych zabiegów psychiatrii, uprzedmiotowieniu, wykluczeniu, opresji szpitalnej, ale też o nadziei na uwolnienie, bliskości

W 1933 roku przy szpitalu psychiatrycznym w Choroszczy koło Białegostoku została zainicjowana opieka rodzinna, program oparty na przekazywaniu „chronicznych pacjentów” pod opiekę wybranych, niespokrewnionych z nimi wiejskich rodzin, zamieszkujących położone w pobliżu szpitala wsie. Zgodnie z taką koncepcją psychiatryczną, pacjentom umożliwiało to życie w warunkach bliższych „naturalnym”, rodzinnym, opiekunowie zaś zyskiwali zapłatę od szpitala oraz dodatkowe ręce do pracy w gospodarstwach.

Książka ukazuje opiekę rodzinną jako  ideę, u której podstaw leżały daremność terapeutycznych zabiegów psychiatrii oraz chęć przeciwstawienia się uprzedmiotowieniu, wykluczeniu i chroniczności, będących skutkiem chorób, hospitalizacji psychiatrycznej i stygmatyzacji. Zanegowanie odrzucenia i izolacji osób z ciężkimi chorobami psychicznymi uruchamiało złożone praktyki społeczne i doświadczenia.

Daremność i nadzieja Andrzeja Perzanowskiego jest wnikliwą i poruszającą opowieścią o naszym podejściu do osób z chorobami psychicznymi […] uważam ją za książkę niesłychanie wartościową, krytyczną, bazującą na fascynujących badaniach, nowatorską, opowiadającą o bardzo słabo znanym zjawisku.

Z recenzji Agnieszki Kościańskiej

 

Rok wydania: 2018 
Wydanie pierwsze
Format 138 x 220 mm
Liczba stron: 496
Oprawa miękka
ISBN 978-83-64363-91-7
Cena katalogowa 39 zł
Projekt okładki i stron tytułowych: Ireneusz Sakowski

 

Spis treści

 

Wstęp / 9
 
Rozdział 1. Dyskurs, instytucja i praktyka. Ujęcie teoretyczne i główne problemy / 21
Dyskurs i urządzenie psychiatrii / 28
Teorie, które nie marginalizują / 36
Daremność / 44
Nadzieja / 48
Nadzieja, opieka i praca / 56
Pytania badawcze i tezy / 60
Terminologia / 64
 
Rozdział 2. Schronisko, Geel i Ainay-le-Château. Opieka rodzinna i badanie antropologiczne / 68
Schronisko i narodziny domu dla obłąkanych /72
Legenda Gees /82
Projekt Badawczy Geel /95
„Opieka rodzinna to interes /102”
Kolonia Rodzinna w Ainay-le-Château /111
Podsumowanie / 119
 
Rozdział 3. Opieka rodzinna na świecie. Między dyskursem psychiatrii i ideologią / 140
 
Rozdział 4
Ośrodki opieki rodzinnej na terenach polskich /157
Kolonie na Wileńszczyźnie /162
„Sumaszedszaja Kołonja”//165
„Kolonia chrześcijańska” Janieliszki /173
„Krajowy Zakład Psychiatryczny Dziekanka” /183
Pozostałe ośrodki w Polsce /192
Podsumowanie /202
 
Rozdział 5
Historia opieki rodzinnej w Choroszczy /206
Początki: 1933–1939 /210
Druga wojna światowa /220
Okres powojenny /223
Dobrostan, reintegracja społeczna i „terapia pracą” /229
Ekonomia szpitala i schyłek opieki rodzinnej /237
Podsumowanie /247
 
Rozdział 6
Dyskurs opieki rodzinnej /252
Autokrytyczny dyskurs psychiatrii /253
Psychiatryczna etnografia wsi i rodziny /259
Opieka rodzinna i misja szpitala /266
Poza dyskursem psychiatrii /270
 
Rozdział 7
Etnografia opieki rodzinnej /276
O badaniach terenowych /279
Badanie opieki rodzinnej i głos pacjentów /288
Badania i główne problemy /295
 
Rozdział 8
Między wykluczeniem a bliskością. Historie opiekunów, pacjentów i perspektywa personelu /306
Bolesław /306
Bolesław, jego rodzina i opiekunowie /308
Bolesław i szpital /312
Podstawy i schyłek opieki /315
Anna /319
Stanisław /325
Wspólne życie /327
Opieka i kontrola szpitalna /331
Opieka i zagrożenie /334
Rodzina D. / 340
Bliskość, lęk i kontrola /344
Właściwa opieka /348
Opieka i doświadczenie moralne /351
Ekonomia opieki /354
Personel szpitala. Lekarze, pielęgniarki i pracownicy socjalni /357
Szpital, społeczność lokalna i opieka rodzinna. Bliskość, dyscyplina i terapia /361
Rodziny i opuszczenie pacjentów /370
Personel wobec schyłku opieki /372
Między urządzeniem psychiatrii i narracją. Podsumowanie badań /381
Narracje i praca opieki /386
 
Rozdział 9
Chroniczność, etnografia daremności i opieka rodzinna /393
Opieka rodzinna i wytwarzanie chroniczności /396
Instytucja zamknięta jako warunek uwolnienia /402
Daremność jako część praktyki psychiatrii i wymiar opieki rodzinnej /409
Podsumowanie /415
 
Rozdział 10
Praktykowanie nadziei i logika opieki /420
Uwagi o nadziei jako kategorii analitycznej i praktyce społecznej /423
Ekonomia opieki rodzinnej. Integracja, eksploatacja i historia podporządkowania /428
Dystans, dyscyplina i wytwarzanie bliskości /437
Podsumowanie /439
 
Aneks 1
Regulamin obowiązujący opiekunów, członków Stowarzyszenia Opieka Rodzinna nad Psychicznie Chorymi w Województwie Wileńskiem  /445
Aneks 2
Okólniki Ministerstwa Opieki Społecznej z roku 1934 dotyczące organizacji opieki rodzinnej /449
 
Wykaz cytowanych rozmówców /452
Mapa terenu badań /454
Bibliografia /455
Indeks rzeczowy /478
Indeks osób /485
Contents /490

 

 

Futility and Hope. Family Care Psychiatry in Anthropological Perspective
 
Contents
 
Introduction /9
 
Chapter 1
Discourse, institution and practice. Theoretical approach and main problems /21
 
Discourse and apparatus of psychiatry /28
Theories that do not marginalizm /36
Futility /44
Hope /48
Hope, care and labor /56
Research questions and heses /60
Terminology /64
 
Chapter 2
The Retreat, Geel and Ainay-le-Château. Family care in anthropological research /68
 
The Retreat and the rise of the asylum /72
The legend of Gees /82
Geel Research Project /95
“Family care is business” /102
Family Colony in Ainay-le-Château /111
Sumary /119
 
Chapter 3
Family care in the world. Between the discourse of psychiatry and ideology /140
 
Chapter 4
Family care programs in the Polish territories /157
 
Colonies in Vilnius region /162
“The Lunatic Colony” /165
The Christian Colony” of Janieliszki“ /173
“Dziekanka State Psychiatric Hospital” /183
Other family care programs in Poland /192
Summary /202
 
 
Chapter 5
History of family care at the Psychiatric Hospital in Choroszcz /206
 
The beginnings: 1933–1939 /210
Second World War /220
After the war /223
Well-being, social reintegration and “work therapy” /229
The economy of psychiatric hospital and the decline of family care /237
Summary /247
 
Chapter 6
The discourse of family care /252
 
Self-critical discourse of psychiatry /253
Psychiatric ethnography of the rural community and family /259
Family care and the mission of psychiatric hospital /266
Beyond the discourse of psychiatry /270
 
 
Chapter 7
The ethnography of family care /276
 
On fieldwork /279
The study of family care and the problem of patient’s voice /288
Ethnographic inquiry and main problems /295
 
Chapter 8
 
Between exclusion and intimacy. Stories of carers, patients and the perspective of psychiatric personnel /306
 
Bolesław /306
Bolesław, his relatives and carers /308
Bolesław and psychiatric hospital /312
Foundations and the decline of the family care program /315
Anna /319
Stanisław /325
Living together /327
Family care and hospital control /331
Family care and the question of threat /334
Family D. /340
Intimacy, fear and control /344
The proper care /348
Family care and moral experience /351
The economy of care /354
Hospital personnel. Clinicians, nurses and social workers /357
Psychiatric hospital, local community and the family care. Intimacy, discipline and therapy /361
Families and the abandonment of psychiatric patients /370
Psychiatric personnel in the face of the decline of family care /372
Between apparatus of psychiatry and narrative. Conclusions from field research /381
Narratives and the labor of care /386
 
 
Chapter 9
Chronicity, ethnography of futility and family care /393
 
Family care and the production of chronicity /396
Closed institution as a necessary condition of emancipation /402
Futility as part of the practice of psychiatry and the dimension of family care /409
Summary /415
 
Chapter 10
Practice of hope and logic of care /420
 
Notes on hope as an analytical category and social practice /423
The economy of family care. Integration, exploitation and the history of subordination /428
Distance, discipline and the production of intimacy /437
Summary /439
 
 
Appendix 1
Regulations for carers, members of the Family Care Association for the Mentally Ill in the Vilnius Voivodeship /445
 
Appendix 2
Circular of the Ministry of Social Welfare of 1934 regarding the organization of family care program /449
 
 
List of cited interlocutors /452
Field research area map /454
Bibliography /455
Subject index /478
Name index /485
 
Wstęp
(fragment)
 
Opieka rodzinna w Choroszczy w krótkim czasie stała się największym tego rodzaju ośrodkiem w Polsce: pod koniec okresu międzywojennego obejmowała około 1100 pacjentów zamieszkujących z rodzinami wiejskimi w trzydziestu miejscowościach, gdy w tym samym czasie w szpitalu przebywało ich około 900. Po likwidacji szpitala i wymordowaniu niemal wszystkich pacjentów w trakcie drugiej wojny światowej, została ponownie uruchomiona w roku 1959, lecz od końca lat siedemdziesiątych jej skala stopniowo się zmniejszała. W momencie moich badań terenowych obejmowała jedynie kilkunastu pacjentów i planowano jej zamknięcie w najbliższych latach.
 
Pod koniec XIX wieku, w okresie stosunkowo ożywionej debaty nad rolą opieki rodzinnej w psychiatrii, Henry Stedman pisał, że jej celem jest „oferowanie wybranej liczbie łagodnych, nieszkodliwych, chronicznych pacjentów z zakładów dla obłąkanych, którzy nie wymagają już uwięzienia i niewątpliwie nienaturalnej pieczy i otoczenia życia szpitalnego — bardziej naturalnego życia domowego poprzez zakwaterowanie ich w rodzinach będących pod nadzorem państwa. Uwolni to zarazem szpitale od przeludnienia i pozwoli na właściwe leczenie przypadków bardziej rokujących wyleczenie lub poprawę”. […]
 
W piśmiennictwie poświęconym niedetencyjnym formom organizacji opieki psychiatrycznej program w Choroszczy dał początek pozytywnej legendzie, opartej na uznaniu jego wartości terapeutycznych, skuteczności społecznej reintegracji pacjentów, podkreślaniu humanitaryzmu i otwartości mieszkańców wsi, edukacyjnego i „cywilizującego” wpływu na społeczności wiejskie, przy obopólnych — szpitala i rodzin opiekunów — korzyściach ekonomicznych. Należy jednocześnie podkreślić, że opieka rodzinna była skierowana do pacjentów „chronicznych”, ze zdiagnozowanymi chorobami psychicznymi i doświadczeniem wielokrotnej, często długotrwałej hospitalizacji psychiatrycznej, a tym samym do osób skrajnie stygmatyzowanych i wykluczonych. Była jednocześnie działaniem inicjowanym przez psychiatryczną instytucję zamkniętą, społecznie traktowaną jako w większej mierze represyjna i penalna niż medyczna. Oznacza to, że na realia opieki rodzinnej przenoszone były negatywne konsekwencje niepowodzenia zabiegów terapeutycznych psychiatrii, „chroniczności” (jako konsekwencji choroby i wpływu „patologicznego” środowiska szpitala), stygmatu chorób psychicznych oraz negatywnych wyobrażeń i lęków społecznych z nimi związanych. Proponowane przeze mnie ujęcie obejmuje wszystkie wymienione aspekty, a tym samym namysł zarówno nad praktykami instytucjonalnej psychiatrii, jej dyskursem i ekonomią szpitala, jak i nad uwarunkowaniami, które definiowały relacje między instytucją i społecznością lokalną, zmieniającymi się realiami życia wsi oraz doświadczeniem opiekunów i pacjentów. […]
 
Jakkolwiek opieka rodzinna nie oznaczała nigdy całkowitego zniesienia skutków stygmatyzacji, wykluczenia i dyskryminacji związanych z diagnozą choroby psychicznej i hospitalizacją, podobnie jak nie zapobiegała praktykom dyscyplinującym i segregacyjnym i nie była w stanie zmienić społecznego definiowania chorób psychicznych, była przede wszystkim działaniem o pozytywnym znaczeniu dla pacjentów psychiatrycznych. Uwolnienie od bezterminowej izolacji szpitalnej osób wykluczonych i stygmatyzowanych społecznie, najczęściej samotnych lub odrzuconych przez własne rodziny, jako emancypacyjny potencjał jest nieusuwalną wartością opieki rodzinnej.

 

Koszty dostawy Cena nie zawiera ewentualnych kosztów płatności

Kraj wysyłki:

Opinie o produkcie (0)

Wyświetlane są wszystkie opinie (pozytywne i negatywne). Nie weryfikujemy, czy pochodzą one od klientów, którzy kupili dany produkt.

do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper.pl