Społem 1906-1939. Idea, ludzie, organizacja, Tom 1 - 2

TOM 1

Aleksandra Bilewicz

To pierwsza na polskim rynku wydawniczym współczesna publikacja poświęcona Związkowi Spółdzielni Spożywców Rzeczypospolitej Polskiej „Społem”. Książka wszechstronnie ukazuje Związek jako ruch społeczny, demokratyczną organizację gospodarczą i próbę wcielenia w życie idei solidarności i współdziałania. „Społem” jest dziś warte przypomnienia nie tylko dlatego, że było jedną z ważnych polskich prób modernizacji i świadectwem samoorganizacji społecznej, ale także ze względu na przyświecające temu ruchowi idee, które zdają się ponownie zyskiwać na aktualności.

Seria: Kooperatyzm

Spis treści

Wprowadzenie

(fragment)

Związek „Społem”¹ to instytucja pod wieloma względami niezwykła. Był on największym związkiem spółdzielczym i największą organizacją handlowa w międzywojennej Polsce, zrzeszającą w latach trzydziestych XX wieku niemal 2 tysiące spółdzielni spożywców i kilkaset tysięcy członków. Był instytucją, wokół której stworzył się potężny ruch społeczny, skupiający członków wywodzących się z wielu środowisk i klas, z przewagą przedstawicieli uboższych i średniozamożnych warstw pracujących. Twórcom i przywódcom Związku udało się szeroko rozpropagować w dużym stopniu oryginalną ideologię i wartości, które okazały się skuteczne w mobilizowaniu biedniejszych warstw społeczeństwa do budowy demokracji gospodarczej. „Społem” konsekwentnie opierało się także presji ze strony różnych środowisk politycznych i władz państwowych, starając się, w miarę możliwości, zachować niezależność.Losy spółdzielni należących do Związku były rozmaite, nie zawsze pomyślne, a zapoczątkowany po rewolucji 1905 roku ruch rozwijał się z różnym powodzeniem, konfrontując się z przeciwnościami natury politycznej, wojną czy trudną sytuacją gospodarczą. Jednak rozwój organizacji, powstałej jeszcze w zaborze rosyjskim, a później budującej swoją siłę w zmagającym się z dziedzictwem zaborów państwie, które dopiero odzyskało niepodległość, należy uznać za niewątpliwy sukces.

Celem tej książki jest pomoc w zrozumieniu istoty instytucji, jaką było „Społem”, potraktowanej jako swoista całość — w jej aspekcie społecznym, gospodarczym, ideowym. Niniejsza praca składa się z dwóch tomów. Tom 1 stanowi syntezę dziejów „Społem” i komentarz do zawartych w tomie 2 źródeł, które obejmują obszerny wybór artykułów prasowych i dokumentów archiwalnych dotyczących „Społem” i spółdzielczości spożywców.

TOM 2

REDAKCJA NAUKOWA ALEKSANDRA BILEWICZ

Książka przybliża zapomnianą ideę i historię polskiej spółdzielczości spożywców. Bogato ilustrowany zbiór źródeł pokazuje historię rozwoju Związku „Społem”, który w okresie międzywojennym stał się największą polską organizacją handlową. Szeroki wybór materiałów prasowych i archiwalnych pozwala poznać historię społeczną kooperacji z perspektywy nie tylko jej pionierów i przywódców – Edwarda Abramowskiego, Romualda Mielczarskiego czy Stanisława Wojciechowskiego – ale także zwykłych członków kooperatyw w miastach i na wsi. Prezentowane źródła przybliżają codzienne zmagania spółdzielców i znaczenie spółdzielczych wartości, o które toczono wiele gorących sporów.

Seria: Kooperatyzm

Spis treści