Carlo Rovelli, Siedem krótkich lekcji fizyki

Przełożyła Urszula Buczkowska-Marchetti

„Choć to, czego się uczymy, ma swoje granice, pali nas pragnienie wiedzy. Granice te leżą w najdrobniejszych zagłębieniach materii przestrzeni, w początkach kosmosu, w naturze czasu, w zjawisku czarnych dziur i w działaniu naszej własnej myśli. Tutaj — na krawędzi tego, co wiemy, u brzegu oceanu tego, czego nie wiemy — połyskuje tajemnica świata, piękno świata i zapiera nam dech w piersiach”.

Takie jest założenie tych „krótkich lekcji”, które prowadzą nas z godną podziwu przejrzystością przez najistotniejsze etapy rewolucji, jaka wstrząsnęła fizyką w XX wieku i jaka wstrząsa nią nadal: począwszy od ogólnej teorii względności Einsteina i mechaniki kwantowej aż po otwarte kwestie architektury kosmosu, cząstek elementarnych, grawitacji kwantowej, natury czasu i umysłu.

Carlo Rovelli (ur. 3 maja 1956 roku) – znakomity włoski fizyk teoretyk. Zajmuje się grawitacją kwantową, jest współtwórcą teorii grawitacji pętlowej i współodkrywcą gwiazdy Plancka. Zajmuje się także historią i filozofią nauki. Autor wielu artykułów i książek popularyzujących naukę. Siedem krótkich lekcji fizyki przetłumaczono na 41 języków.

Spis treści

Przedmowa / 7

Lekcja pierwsza

Najpiękniejsza z teorii / 8

Lekcja druga

Kwanty / 15

Lekcja trzecia

Architektura kosmosu / 21

Lekcja czwarta

Cząstki / 27

Lekcja piąta

Ziarna przestrzeni / 32

Lekcja szósta

Prawdopodobieństwo, czas i ciepło czarnych dziur / 39

Na zakończenie

My / 48

Indeks analityczny / 58

Przedmowa

Lekcje te zostały napisane dla osób, które nie znają współczesnej nauki albo znają ją mało. Są niczym najazd kamerą na niektóre z najbardziej znaczących i fascynujących aspektów wielkiej rewolucji, jaka zaszła w fizyce XX wieku, a zwłaszcza na nowe zagadnienia i tajemnice, jakie ta rewolucja przed nami otworzyła. Nauka bowiem pokazuje nam, jak lepiej zrozumieć świat, ale zarazem jak rozległy jest obszar tego, czego jeszcze nie wiemy.

Pierwsza lekcja poświęcona jest ogólnej teorii względności Alberta Einsteina, „najpiękniejszej z teorii”. Druga mechanice kwantowej, w której gnieżdżą się najbardziej nurtujące zagadnienia współczesnej fizyki. Trzecia poświęcona jest kosmosowi: architekturze wszechświata, który zamieszkujemy. Czwarta cząstkom elementarnym. Piąta grawitacji kwantowej: niedokończonej próbie dokonania syntezy wielkich odkryć XX wieku. Szósta prawdopodobieństwu i ciepłu czarnych dziur. Ostatni rozdział książki, na zakończenie, powraca do nas samych i stawia pytanie, jak możemy postrzegać samych siebie w tym przedziwnym świecie opisanym przez fizykę.