Stéphane Beaud, Michel Pialoux, Powrót do kwestii robotniczej Przełożyła Katarzyna Marczewska Redakcja naukowa Małgorzata Jacyno
towar niedostępny
dodaj do przechowalniOpis
Stéphane Beaud, Michel Pialoux, Powrót do kwestii robotniczej
Przełożyła Katarzyna Marczewska
Redakcja naukowa Małgorzata Jacyno
Klasa robotnicza w takiej postaci, jaka się ukształtowała w XIX wieku — jako „stały punkt odniesienia, centralny problem, zdolny długotrwale mobilizować umysły i serca” — przestała istnieć. Co pozostało z tej „klasy”? Na pierwszy rzut oka odosobnione, zatomizowane, szarpane podziałami jednostki, coraz bardziej poddane presji zwiększania wydajności pracy, które sprawiają wrażenie, jakby zrezygnowały z podejmowania wspólnych działań.
Decydujące znaczenie dla przekonania o „znikaniu” robotników i pracy materialnej ma to, że w dyskursie zarówno publicznym, jak i naukowym najwięcej uwagi poświęca się pracy niematerialnej i etosowi klasy średniej.
Monografia autorstwa Beaud i Pialoux jest wynikiem wieloletnich badań jakościowych i ilościowych, przeprowadzonych w fabryce Peugeota, i wyrasta z francuskiej tradycji badań socjologicznych i etnologicznych. Fabryka, w której codziennie spotykają się menedżerowie i robotnicy, pozwoliła autorom zestawić, skonfrontować i pokazać rozdźwięk między dwoma odmiennymi etosami pracy – kierowników, odwołujących się do nowoczesności, mobilności i kreatywności, oraz robotników, którym warunki pracy nie oferują możliwości sięgania po nowe dobra kulturowe, takie jak samorealizacja czy bycie innowacyjnym.
Mimo że diagnozy autorów odnoszą się do realiów Francji, większość identyfikowanych przez nich problemów i paradoksów ma bez wątpienia charakter uniwersalny.
Seria MUTACJE KAPITALIZMU
Rok wydania: 2022
Wydanie pierwsze
Format 138 x 220 mm
Liczba stron: XXXII + 512
Oprawa broszurowa
ISBN 978-83-66056-78-7
e-ISBN 978-83-66056-79-4
cena katalogowa 51
Projekt okładki i stron tytułowych Michał Piotrowski
Spis treści
XI Wprowadzenie (Małgorzata Jacyno)
3 Podziękowania
7 Wstęp
9 Robotnicy — grupa, która stała się „niewidzialna”
11 Konieczność połączenia badań nad pracą i systemem
kształcenia
16 Co pozostało z „grupy robotniczej”?
Część pierwsza
TRANSFORMACJE FABRYKI
23 Wstępna charakterystyka „terenu”
26 Rozdział I
Co począć z dziedzictwem tayloryzmu?
28 Wydziały zatrudniające OS w latach siedemdziesiątych
35 Samokontrola i samonadzorowanie
43 Wynalezienie lidera
47 „Młodzi” kontra „starzy”
54 Fizyczne i społeczne starzenie się OS pracujących przy taśmie
68 Rozdział II
Strategie pracodawców i opór robotników
70 Utrata znajomego otoczenia i zanikanie odniesień
zbiorowych
75 Niepokoje działaczy związkowych
78 Nowe wydziały produkcyjne i początki HC1
82 Strajk we wrześniu–październiku 1989
85 HC1 — przestoje i usterki
91 HC2 — taktyczny odwrót
95 Opór robotników
99 Nowa strategia dyrekcji
112 Rozdział III
Zablokowanie mobilności robotników i zaostrzenie konkurencji
114 Dawna fabryczna arystokracja robotnicza
123 Zmierzch świata „wykwalifikowanych”
130 Dystans społeczny między robotnikami a technikami
136 Blokada systemu awansowania OS
140 Niewielki awans zakończony porażką: zdegradowana liderka
151 Zawiść i konkurencja w pracy
Część druga
SZKOŁA JAKO ZBAWIENIE
165 Zbyt ciężki „bagaż”
167 Rozdział IV
„Odrobotniczenie” szkolnictwa zawodowego
169 Zmierzch „mechaniki”, promowanie automatyzacji
175 Przekonanie o odsunięciu na boczny tor i niskie
poczucie własnej wartości
183 Maturzyści, którzy nie spełniają oczekiwań
192 Ambasadorzy liceum zawodowego w przedsiębiorstwie
203 Praktykanci między młotem a kowadłem
214 Rozdział V
Zdezorientowani rodzice
216 Dzisiejsza szkoła
218 „Promocje za wysługę lat”, „naciąganie” stopni…
224 Osłabiona pozycja nauczycieli, dyrekcja, która się
„poddaje”
228 Niepewność co do wyboru szkoły
234 Trudne relacje sąsiedzkie z rodzinami imigrantów
242 Konkurencja w użytkowaniu przestrzeni publicznej
244 Podupadanie osiedla
247 Powrót do tradycyjnej szkoły
255 Rozdział VI
Ucieczka do przodu
256 Poczucie wyobcowania w liceum
260 Dystans wobec kultury szkolnej
265 Trudności z wypowiedzią pisemną
268 Szkolne „kombinowanie”
271 Sposoby na przetrwanie
274 Niejawne kontestowanie reguł szkolnych
276 Konflikt pokoleń
284 Wstyd społeczny
289 Etyka robotnicza i etyka szkolna
291 Licealiści zrywający z dziedzictwem rodzinnym
303 Epilog
Część trzecia
ROZPAD GRUPY ROBOTNICZEJ
313 Rozdział VII
Rozterki młodego lidera
315 Wstyd z powodu statusu OS, nienawiść do fabryki
318 Poczucie, że tkwi się w potrzasku
324 Trajektoria szkolna i dyspozycje społeczne
327 „Wolę umrzeć nie robiąc nic niż umrzeć w Peugeocie”
329 „Szczekali… Pomyślałem sobie: Gdzie ja wpadłem?”
332 „Dziś z samą maturą nic nie znaczysz, jesteś zerem”
334 „Dali mi do zrozumienia, że nie powinienem myśleć, bo doprowadzę do rozkładu zespołu”
339 „Przykro to mówić, są ludzie, którzy by bardzo chcieli mieć jakąś robotę, ale słowo daję, ja tej roboty nie chcę!”
341 „Podali jako powód, że nie potrafię, że nie stoję na wysokości zadania, nie nadaję się do tego, żeby być liderem. Bo przywództwo to jest coś specjalnego, nie jestem do tego stworzony, nie stoję na wysokości zadania”
344 „Chcę żyć teraz, a nie później, mam szczęście, że przynajmniej zrobiłem maturę […]. Dla reszty nie ma ratunku, sami to wiedzą i mówią: «Nie ma dla nas ratunku»”
345 „Powiedział mi: za dziesięć lat będziesz tu dalej siedział i będzie to samo, co teraz”
347 „Robię coś, czego nienawidzę”
349 Młodzi i starzy: wzajemna pogarda
355 Zdobywanie pozycji za pomocą ciała, za pomocą słowa
359 Rozdział VIII
Kryzys robotniczego ruchu związkowego
360 Specyfika aktywizmu OS
368 Delegat i jego „baza”
372 Delegat w pułapce przekształceń wydziału produkcyjnego
376 Zatarcie dawnych podziałów
379 Zmęczenie działaczy
385 Wrogość młodych robotników wobec związków zawodowych
406 Rozdział IX
Osłabienie grupy robotniczej i napięcia na tle rasowym
410 Święto 14 lipca u robotników OP
416 OS kontra imigranci
424 „Młodzi imigranci” jako negatywna grupa odniesienia
431 Godność robotnicza — prawdziwe podłoże napięć na tle rasowym
436 Robotniczy egalitaryzm a „preferencja narodowościowa”
451 Podsumowanie
Robotnicy po rozpadzie klasy robotniczej
454 Zmiana położenia robotników
457 Zapomniana kwestia robotnicza
460 Jaka jest przyszłość działaczy robotniczych?
ANEKSY
467 Aneks 1
Założenia metody badawczej. Badania terenowe
468 Badania prowadzone w różnych wymiarach przestrzeni
społecznej
470 Długofalowość jako istotny czynnik pracy badawczej
472 Działacze i „zwykli” robotnicy
474 Znaczenie wywiadów
475 W pracy i poza nią
480 Badania dotyczące szkolnictwa
483 Aneks 2
Tablica chronologiczna
492 Bibliografia
492 Prace na temat okręgu zatrudnienia Sochaux-Montbéliard
492 Opublikowane wcześniej teksty dotyczące badań w Sochaux
494 Inne publikacje dotyczące okręgu zatrudnienia Sochaux-Montbéliard
494 Bibliografia ogólna
494 Stosunek do przedmiotu badań i konstrukcja metody
badawczej
496 Stosunek do pracy, zarządzanie zasobami ludzkimi
497 O demokratyzacji w edukacji
499 Światy robotnicze, działalność związkowa…
501 Położenie robotników w latach 90.
502 Objaśnienia skrótów i terminów występujących
w tekście
509 Indeks osób
Wyświetlane są wszystkie opinie (pozytywne i negatywne). Nie weryfikujemy, czy pochodzą one od klientów, którzy kupili dany produkt.