


Zofia Chyra-Rolicz, Między prywatą a wspólnym dobrem. Stosunek państwa i sił politycznych do spółdzielczości w II i III Rzeczypospolitej
Cena regularna:
towar niedostępny

Opis
W III Rzeczypospolitej spółdzielczość, postrzegana jako odchodzący w przeszłość sektor „gospodarki uspołecznionej”, stała się terenem szybkiej prywatyzacji, a jej rola w gospodarce narodowej została znacznie zmarginalizowana. Topniały szeregi spółdzielców, którzy długo musieli walczyć o przetrwanie i uznanie. W toczącej się grze różnych interesów tworzone przez pokolenia rodzime „dobro wspólne” nie doczekało się wsparcia i udziału w budowaniu nowej jakości życia społeczeństwa. Dlaczego tak się stało? – na to pytanie próbuje dać odpowiedź ta książka.
Spis treści
- Uchwała Kongresu Spółdzielczości Polskiej obradującego w dniach 30–31 maja 1995 r. w Warszawie w sprawie oceny stanu Spółdzielczości oraz kierunków jej rozwoju w Rzeczypospolitej Polskiej / 279
- Podstawowe założenia strategii rozwoju polskiej spółdzielczości w latach 1995–2000–2010 / 283
- Raport sytuacyjny 2000–2004 / 290
- List Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego z okazji Międzynarodowego
- Apel V Kongresu Spółdzielczości z 28 listopada 2012 r. do Parlamentarzystów
- Apel V Kongresu Spółdzielczości z 28 listopada 2012 r. do Parlamentarzystów RP w sprawie budownictwa mieszkaniowego / 310
- Apel V Kongresu Spółdzielczości z 28 listopada 2012 r. do Parlamentarzystów RP w sprawie mieszkań obciążonych kredytem hipotecznym / 312
- Informacja o podstawowych danych ekonomiczno-finansowych dotyczących sektora spółdzielczego w roku 2013 i ich zmian w latach 2011–2013 / 315
- Informacja o podstawowych danych ekonomiczno-finansowych dotyczących sektora spółdzielczego w roku 2014 i ich zmian w latach 2011–2014 / 324
- Informacja o podstawowych danych ekonomiczno-finansowych dotyczących sektora spółdzielczego w roku 2016 i ich zmian w latach 2011–2016 / 337
- Uchwała nr 12/2016 VI Kongresu Spółdzielczości z dnia 13 grudnia
- Skład Sejmowych Komisji do sprawy rozpatrzenia projektów Prawa Spółdzielczego i innych ustaw dotyczących spółdzielczości / 355
- Odbudowa i rozwój spółdzielczości (tekst Klubu Inteligencji Polskiej, 2016) / 361
- Kalendarium kariery naukowej reprezentanta polskiej spółdzielczości dra Jerzego Jankowskiego, długoletniego prezesa Zarządu Krajowej Rady Spółdzielczej i Przewodniczącego Zgromadzenia Ogólnego KRS / 363
Wstęp
(fragmenty)
Ruch spółdzielczy ukształtował się w latach czterdziestych i pięćdziesiątych XIX wieku, w czasach szybko rozwijającego się kapitalizmu, zarówno w państwach Europy Zachodniej, jak i w krajach biedniejszych, zacofanych, pomagając zaspokajać różne potrzeby bytowe: konsumpcyjne, kredytowe, handlowe, mieszkaniowe, zatrudnienia. Stanowił sprawdzoną w działaniu propozycję wspólnego gospodarowania różnych środowisk: chłopskich, rzemieślniczych, kupieckich, ziemiańskich, inteligenckich. Wywodził się z głównych nurtów ideowych epoki: liberalizmu, socjalizmu utopijnego, społecznej nauki Kościoła. […]
U progu II Rzeczypospolitej znaczny już dorobek ideowy i materialny polskiej spółdzielczości budził szacunek. Widoczne już były osiągnięcia kooperacji zaboru pruskiego, Galicji, Kongresówki, takie jak ograniczenie lichwy na wsi i w miastach, rozwijająca się sieć różnie nazywanych spółdzielni (kooperatyw, kas oszczędności i pożyczek, banków ludowych, spółek) oszczędnościowo-kredytowych, spożywców, rolniczo-handlowych, tworzona przez społeczności lokalne dla własnych potrzeb. […]
Inicjatywy spółdzielcze wspierane były przez społeczników wywodzących się z wykształconych kręgów społeczeństwa: przedstawicieli inteligencji, duchowieństwa, ziemiaństwa, drobnomieszczaństwa i bardziej wyrobionych społecznie włościan. Dostrzeżone zostały przez różne siły polityczne, które zainteresowanie tym ruchem oraz pozytywny do niego stosunek deklarowały w swoich programach i przyczyniały się do krzewienia spółdzielczości. […]
W pierwszej części została przedstawiona polityczna sytuacja funkcjonowania ruchu spółdzielczego w odrodzonej II Rzeczypospolitej, stosunek państwa i wiodących sił politycznych do spółdzielczości oraz relacje ruchu spółdzielczego z wojskiem i liczącymi się w życiu publicznym organizacjami społecznymi. Zostały w niej przedstawione także dokonania spółdzielczości w dziele budowania odrodzonej Polski.
Część druga poświęcona jest przemianom spółdzielczości w okresie transformacji ustrojowej, której początek przyjmuje się na lata 1989–1990, z odwołaniami do sytuacji spółdzielczości funkcjonującej w Polsce powojennej w centralnie planowanej gospodarce nakazowo- -rozdzielczej. Niezbędne okazało się szersze przedstawienie systemu spółdzielczości tak zwanego realnego socjalizmu, jej specyfiki jako filaru ustroju PRL i wprowadzanej w życie za jej pomocą nowej inżynierii społecznej, gdyż z tego systemu wynikły dla spółdzielczości negatywne konsekwencje polityczne w czasach przełomu ustrojowego, rzutujące na dalsze jej losy — to znaczy przede wszystkim marginalizowanie jej miejsca i roli w gospodarce narodowej.
W części drugiej obszernie przedstawiono także walkę spółdzielców o przetrwanie, o dobre imię i zachowanie samorządności, długotrwałą\ obronę tej formy gospodarowania i majątku, a także dostosowywanie się do nowej sytuacji polityczno-gospodarczej. Wiele uwagi poświęcono walce o autonomię ruchu, przebiegowi i uchwałom kolejnych kongresów spółdzielczości, tego najwyższego organu samorządu spółdzielczego, oraz wizerunkowi spółdzielczości w środkach masowego przekazu i odbudowie prasy spółdzielczej jako środka przekazywania własnych opinii i stanowiska wobec decyzji czynników rządzących. […]
Praca została zaopatrzona w 14 aneksów źródłowych, odnoszących się do lat III Rzeczypospolitej i zawierających dokumenty spółdzielczości o charakterze programowym, apele protestacyjne spółdzielców, oraz inne materiały obrazujące walkę spółdzielców o przetrwanie w warunkach gospodarki wolnorynkowej, a także walkę z faktyczną marginalizacją roli spółdzielczości przez nowe siły polityczne, zorientowane neoliberalnie. Stosunkowo dużo miejsca zajmują w aneksach opracowane przez spółdzielców materiały statystyczne dotyczące wskaźników ekonomicznych spółdzielczości w pierwszych dekadach XXI wieku, ukazujące skutki, jakie miała dla niej transformacja.
Wyświetlane są wszystkie opinie (pozytywne i negatywne). Nie weryfikujemy, czy pochodzą one od klientów, którzy kupili dany produkt.