Antropologia

Cywilizowanie dzieci? Społeczno-kulturowe badania dzieciństwa w perspektywie teorii Norberta Eliasa

Redakcja naukowa Zofia Boni, Marta Rakoczy

Cywilizowanie dzieci to swoiste projektowanie dzieci za pomocą norm, wzorców i wartości uważanych w określonych momentach kulturowo-historycznych za pożądane.

Etnografia to przede wszystkim podróż rozwijająca i formatująca. Właśnie w tym leży sedno perspektywy etnograficznej – to nauka w ruchu.

Mariusz Zemło

Fenomen małego miasta

Autor postanowił zabrać Czytelnika na wyprawę po Podlasiu — w zdecydowanej większości zamieszkanym przez autochtonów, od pokoleń łączących swój los z wydarzeniami (bardziej i mniej burzliwymi) przetaczającymi się przez ziemię wybraną przez ich przodków na miejsce osiedlenia

Wojciech Burszta, Anna Jawor, Mirosław Pęczak, Michał Rauszer, Piotr Zańko

An Ethnography of Memory of the People’s Republic of Poland

Everyday Culture in Postwar Poland 1956–1989

Translated by Jędrzej Burszta

Our perspective refers not to the experience of a witness of history, understood as a sequence of significant events, but rather simply to the everyday life of people who lived in socialist Poland.

Studia zawarte w monografii ukazują społeczności dwóch wyludniających się, peryferyjnych miasteczek: Murafy na ukraińskim Podolu, gdzie wśród prawosławnych zamieszkują od wieków rzymscy katolicy, oraz Białego Boru, gdzie po drugiej wojnie światowej osiedlono deportowanych z Bieszczad grekokatolików.

Człowiek socjalizmu winien być człowiekiem kulturalnym. Dla człowieka socjalistycznego oświata i kultura mają być powszechnie dostępne, a stawanie się człowiekiem kulturalnym — modelem rozwoju osobowości, przedmiotem aspiracji i składnikiem awansu społecznego.

Hubert Wierciński Rzeczpospolita gór. Polski alpinizm egzotyczny w dwudziestoleciu międzywojennym

Góry rozpalały i wciąż rozpalają wyobraźnię kolejnych generacji poszukujących w skalistym krajobrazie wyzwań stawianych przez epokę, w jakiej przyszło im żyć; szuka się tam chwili wytchnienia i czegoś, czego nikomu nie udało się jeszcze precyzyjnie określić.

Dla Urianchajów Ałtaj jest nie tylko „zwyczajnym” miejscem zamieszkania, ale także potężną siłą przenikającą ludzkie życie. Ludzie, którzy żyją w Ałtaju na co dzień, po imieniu nazywają każdą rzekę, górę, jezioro czy dolinę. Swoją obecnością nadali mu wymiar duchowy. Zawierzyli górom kości swoich przodków, a błękitnemu niebu los potomków. W ten sposób w ciągu wieków wytworzył się szczególny dialog, w którym ludzie i Ałtaj uczestniczą na równych prawach.

Wnikliwa i poruszającą opowieść o sytuacji osób z chorobami psychicznymi. O daremności terapeutycznych zabiegów psychiatrii, uprzedmiotowieniu, wykluczeniu, opresji szpitalnej, ale też o nadziei na uwolnienie, bliskości

Czym jest ludowy rytuał klątwy? Anna Engelking, etnografka i etnolingwistka, szuka odpowiedzi na to pytanie, analizując magiczne mówienie-działanie w kontekście ludowej mitologii i religii, wartości i norm społecznych. W tę opowieść wpisane jest także „lustrzane odbicie” klątwy – błogosławieństwo.

Redakcja naukowa Justyna Jasionowska, Maria Kaniowska

Postawę autorów zamieszczonych w książce tekstów można uznać za pokłosie radykalnej krytyki dawnej postawy hegemonicznej badacza wobec przedmiotu badań, której efektem było jego egzotyzowanie, orientalizowanie, słowem – wszelkie substancjalizowanie odmienności Innego.

Przełożyła Katarzyna Marczewska

Obraz magii w wioskach francuskiej prowincji pokazany jest tu na tle kulturowym regionu. W książce został utrwalony szkic poczynań ludzi ścierających się z codziennością i skazanych niejako na rozwiązywanie jej problemów za pomocą dawnych sposobów, w tym także magii.

Przełożyła Hanna Karpińska

Studium Michajłowej jest udaną próbą przezwyciężenia separatyzmu naukowego, demonstrującą zalety spojrzenia na kulturę ludową Słowian jako całość. Równocześnie zaletą książki jest to, że autorka rozpatruje słowiańską kulturę ludową nie jako odmienną, lecz jako nierozłączną część kultury europejskiej, ukazując zjawisko wędrownych dziadów w kontekście dwu dużych gałęzi kultury europejskiej: zachodnioeuropejskiej i bizantyjsko-słowiańskiej.

Proces kontaktu a przetrwanie kultur indiańskich w Amazonii

Obszary zajmowane przez społeczności izolowane to „peryferia peryferii”, a zamieszkujący je ludzie nie mają pojęcia o podziale świata na centra i peryferie, o mechanizmach setek lat podbojów i kolonizacji, które doprowadziły do tego, że ich ziemia stała się częścią terenów państw narodowych.

Redakcja naukowa Amanda Krzyworzeka

Praca jest dla większości rolników obowiązkiem, niezbywalną częścią życia; nie służy wyłącznie wzbogaceniu się, jest wartością autoteliczną.

Przełożyła Katarzyna Marczewska

W niniejszej położono nacisk na wielkie teorie, które naznaczyły historię antropologii, a ponadto ukazano — niekiedy dość szczegółowo — prace wielkich autorów, stanowiące kamienie milowe w rozwoju tych prądów myślowych. Czym jest funkcjonalizm? O czym mówią Argonauci Zachodniego Pacyfiku? Na czym polega oryginalność podejścia Evans-Pritcharda? Oto część pytań, na które niniejsza praca stara się pokrótce odpowiedzieć.